ژل سونوگرافی چیست؟ مزیت، ترکیبات و طرز استفاده آن

یکی از خاطره انگیزترین و دوست داشتنی ترین لحظات زندگی هر مادر لحظه ای است که برای شنیدن صدای قلب و ارزیابی سلامت جنین داخل رحمش به سونوگرافی مراجعه می نماید . در این لحظه رادیولوژلیست از وسایلی برای انجام این کار استفاده می نماید .

یکی ازاین وسایل جانبی ژل سونوگرافی نام دارد . این وسیله که به صورت مایع چسبناک است روی بدن ریخته می شود تا بافت آن به خوبی دیده شود.  این محصول یکی از تجهیزات پزشکی مصرفی است و همیشه مکمل دستگاه سونوگرافی می باشد.

بطور مثال  صدایی که پزشکان برای پدر و مادر از ضربان قلب جنین پخش می کنند ناشی از عملکرد صحیح این محصول مصرفی است .

مزیت استفاده از ژل سونوگرافی :

در سونوگرافی از امواج صوتی برای مشاهده ی دقیق بافت های بدن استفاده می شود . ازآنجاییکه بافت بدن در مقابل این امواج ساطع شده از پروب های سونوگرافی از خود مقاومت نشان می دهند لذا از ژل ها برای انتقال این امواج به بدن و در نتیجه تشکیل تصویر بی نقص و شفاف و قابل تشخیص بر روی مانیتور استفاده می گردد .

علت استفاده از ژل سونوگرافی یا به عبارتی ژل اولتراسونت این است که این وسیله محیط رسانایی مابین پوست بیمار و پروب سونوگرافی ایجاد می کند .

امواج سونوگرافی نمی توانند در هوا سیر کنند ، لذا وجود هوا بین پروب و بافت بدن در کار سونوگرافی اختلال ایجاد می نماید. در این جا ژل از ایجاد فضای اضافی هوا بین پروب و پوست جلوگیری کرده و پس از جذب تمام هوا در ناحیه مورد نظر ، به تولید عکس هایی با کیفیت بالا بدون انکسار امواج وکاملا واضح به دستگاه سونوگرافی کمک می نماید تا به پردازش دقیق ساختار داخلی بدن بپردازد .

یکی دیگر از مزایای استفاده از این ژل ها چسبنده بودن آنهاست . این امر باعث می شود از روی بدن چکه نکرده و تا آخر سونوگرافی و اعمال تشخیصی روی بافت بدن باقی بماند و پس از اتمام کار به راحتی و سهولت با دستمال کاغذی پاک گردد .

ترکیبات ژل سونوگرافی :

این ژل از آب به مقدار تقریبا 80 % و پروپیلن گلیکول و گلیسیرین و گاهی اوقات رنگ  تشکیل شده و برای کاهش استاتیک کلی فرموله شده است . در واقع ماده اصلی تشکیل دهنده ژل های سونوگرافی آب می باشد که دلیل حلالیت بسیار بالای آن در آب به دلیل water base بودن این ژل هاست .

پروپیلن گلیکول عموماً در فرآیندهای دارویی و آرایشی استفاده می شود ، مولکول شیمیایی این ماده در طبیعت پایدار و خنثی بوده و در صورت ترکیب با سایر مواد واکنش پذیر نمی باشد. همچنین به عنوان امولسیفایر عمل می کند ، که به نگهداری و اتصال مولکول های آب و سایر مواد کمک می کند.

گلیسیرین ترکیبی است که معمولاً در تولید صابون استفاده می شود که بی رنگ و شیرین است .

پلی ال (Polyol) جزء اصلی تشکیل دهنده آن است که مولکول حاوی الکل با گروه های هیدروکسیل چندگانه متصل به آن به جذب آب از هوا کمک می کند و بنابریان یک حلال خوب به حساب می آید. فنوکسی اتانول (Phenoxyethanol) که به عنوان گلیکول اتر (glycolether) نیز شناخته می شود که حلال محلول در آب است و معمولاً در محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می شود . استفاده بیش از حد از آن باعث آسیب سیستم عصبی مرکزی می شود. رنگدانه ها رنگ های مصنوعی از FD&C Blue No. 1 (اشاره به یک ساختار شیمیایی دارد) ساخته شده از نفت هستند که معمولاً در ژل سونوگرافی استفاده می شوند. این نوع رنگ ها در محصولات غذایی و آرایشی استفاده می شوند.

نحوه ی استفاده از ژل های سونوگرافی :

ابتدا قبل از آغاز فرایند سونوگرافی مسئول مربوطه که ابزار سونوگرافی را می شناسد و با آن کار می کند مقداری از ژل را بصورت لایه ای ضخیم  بر روی قسمتی از بدن که می خواهد سونوگرافی نموده و تصویر آن بخش را در مانیتور مشاهده نماید می ریزد . این وسیله کاملا شفاف می باشد . بطور معمول سرد است اما سونوگرافر می تواند قبل از استفاده آن را گرم نماید تا بیمار احساس ناخوشایندی نداشته باشد . باید توجه داشت خوشبختانه این ژل سونوگرافی هم برای سونوگرافر و هم بیمار بی خطر و غیر سمی است .

کاربرد ژل سونوگرافی

• رویت جنین داخل رحم
• تشخیص تومورهای خوش خیم یا بد خیم
• توده های غیر طبیعی
• تجشم اندام های داخلی تو خالی

برای مشاهده ی سایر اقلام مصرفی می توانید کلیک کنید .